Pazar yerleri; imar planında belirlenmiş veya asıl tahsis amacını engellememek kaydıyla ayrılmış diğer alanlarda belediyeler veya belediyelerin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştirakleri tarafından kurulur. Gerçek veya diğer tüzel kişiler tarafından pazar yerleri kurulamaz.
Belediyelerin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştirakleri tarafından da pazar yerleri kurulabilir. Söz konusu iştiraklerin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
1- Anonim şirket şeklinde kurulması,
2- Ödenmiş sermayesinin en az iki yüz elli bin Türk Lirası olması,
3- Esas sözleşmesinin Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması,
4- Yönetim Kurulu üyelerinin 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmaması ve bu kişiler ile şirketin mali ve ticari itibar bakımından engel bir durumunun bulunmaması,
5- Vergi mükellefi olması,
6- Pay senetlerinin nama yazılı olması,
7- İlgili mevzuatla aranılan diğer şartlara sahip olması
Pazar Yeri Kurulacak Yerin Özellikleri
Semt pazarlarının kurulmasında, tüketici piyasasının büyüklüğü, ulaşım imkânları, semt pazarı sayısı ve bunların birbirlerine yakınlığı ile semt pazarının çevreye, altyapıya ve trafiğe getireceği yükler ile can ve mal güvenliği riski göz önünde bulundurulurken, üretici pazarlarının kurulmasında, yörede yetiştirilen mal miktarı ve çeşidi, üretim sezonu ile üretici ve tüketici talepleri dikkate alınır.
Pazar yerinde bulunması gereken hizmet tesisleri ve özellikleri
Bütün pazar yerlerinde bulunması gereken zorunlu hizmet tesisleri ve bu tesislerin özellikleri aşağıda sırasıyla belirtilmiştir.
Satış yerleri, ebatları ve biçimi mal teşhirini olumsuz etkilemeyecek, alışveriş için yeterli geçiş yolları bırakacak ve pazara standart bir görünüm kazandıracak şekilde ilgili meslek kuruluşunun da görüşü alınarak belediye encümenince belirlenir.
Zabıta bürosu, ihtiyacı karşılayacak büyüklükte olacak, hatta seyyar kabinlerde zabıta bürosu olarak kullanılabilir.
Çöp toplama alanları, pazar yerinin uygun bir yerinde ihtiyacı karşılayacak büyüklükte yer ayrılır.
Güvenlik kameraları, pazar yerlerinde can ve mal güvenliğinin sağlanması amacıyla, pazar yerinin kapasitesi göz önünde bulundurularak uygun alanlara yerleştirilir.
Tuvaletler, ihtiyacı karşılayacak sayıda ve özellikte olacaktır. İhtiyacı karşılayacak nitelikte, seyyar tuvalet kabinleri veya pazar yerinin çevresinde bulunan tuvaletler de kullanılabilir.
Elektronik tartılar, tüketicilerin satın aldıkları malları kontrol edebilecekleri elektronik tartılar pazar yerlerinin giriş ve çıkışlarına konulur.
Hoparlör sistemi, pazar yerinde duyuru ve ilamların yapılmasını teminen yeterli kapasite hoparlör sistemi kurulur.
Aydınlatma sistemi, pazar yerlerinin yeterli düzeyde aydınlatılmasına imkân sağlayacak aydınlatma sistemi kurulur.
Yukarıda öngörülen zorunlu tesislere ilave olarak kapalı pazar yerlerinde, pazar yerinin iş hacmi ile burada faaliyet gösterenlerin ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde otopark alanı ile yeterli kapasitede havalandırma sistemi bulunur.
Hem açık hem de kapalı pazar yerlerinde zorunlu tesisler dışında ihtiyaca göre belirlenecek diğer tesislerin belediyece oluşturulabilmesi mümkündür.
Tablo 2: Örnek; pazar yeri yerleşim planı
